Voornemens werken niet

Vol enthousiasme schreef ik op de eerste dag van het nieuwe jaar mijn voornemens op. Meer bewegen! Gezonder eten! Meer quality time met vrienden! Die cursus doen! Dit jaar gaat het anders zijn, dit jaar ga ik echt mijn leven veranderen.. De motivatie is hoog en ik begon met goede moed. Maar na drie weken was ik eigenlijk weer terug bij af. Mijn agenda zat weer (te) vol, de verse maaltijden waren diepvries pizza’s geworden en gaan sporten kostte me veel moeite en tegenzin. De motivatie die ik aan het begin van het jaar had, was allang verdwenen.

Herken je je in dit verhaal? Ik vermoed van wel. Het merendeel van de Nederlanders stelt goede voornemens [1], maar slechts een fractie slaagt erin om zich er ook aan te houden. [2] Goede voornemens werken niet. Ik vertel je graag een methode die wél werkt en waarmee ik nu moeiteloos mijn gewenste gezonde leefstijl heb.

Dit artikel is geschreven door Rebeca Puscasu en gereviseerd door Iris Otto.

Voornemens

Een nieuwe start, wanneer dan ook, gaat vaak gepaard met goede voornemens. Je wilt verandering brengen in je leven en je neemt je voor om bepaalde dingen vanaf nu écht anders te gaan doen. Het is meer hoop dan plan.

Uit een online vragenlijst van Radar, waarbij 175 deelnemers meededen, bleek dat “gezonder leven” het populairste voornemen was voor 2023. Een prachtig voornemen natuurlijk, want dat is erg belangrijk. Er is ook een groep (38% van de respondenten) die aangeeft geen goede voornemens te hebben, omdat ze al verwachten de doelen niet te behalen. [1] En dat is geen gekke gedachte, aangezien uit een onderzoek uit de jaren ‘80 is gebleken dat slechts 19% van de mensen erin slaagt zich 2 jaar aan hun voornemens te houden. [2] Deze cijfers zijn natuurlijk maar indicaties, maar geven wel aan wat veel van ons ervaren.

Waarom is het zo lastig om onze voornemens te houden? En wat kunnen we anders doen om ons leven wél met succes te veranderen? Dat lees je in dit artikel.

Waarom voornemens niet werken

Uit een recent onderzoek kwam naar voren dat 80% van de mensen al in de tweede week van februari hun voornemens opgeven. [3] Hier zijn een aantal redenen waarom voornemens niet werken!

Niet weten waarom je iets wilt veranderen

We stellen vaak doelen en voornemens op zonder dieper in te gaan op waarom we dit eigenlijk willen. Maar het is juist essentieel om te beginnen met waarom! [4] Door te weten waarom we iets willen doen, bouwen we een sterke fundering voor de volgende stappen die ons naar de gewenste verandering zullen brengen. Door te weten waarom we iets doen, kunnen we veel meer waarde hechten aan een bepaald doel. Als die fundering sterk genoeg is, kan je nog steeds doorgaan met je doel zelfs wanneer je een slechte dag hebt. Daarnaast is het belangrijk dat we voornemens noteren die in lijn staan met onze waarden. Onze waarden bepalen wat belangrijk is voor ons in het leven. We besteden meestal de meeste tijd aan de dingen waar wij waarde aan hechten. Dus waarom willen we gezonder leven? Waarom willen we meer tijd doorbrengen met onze vrienden of familie? Waarom willen we aan een cursus beginnen? Noteer voor jezelf waarom je iets wilt doen, waarom het belangrijk is voor jou en wat er zal gebeuren als je je doel niet zou halen.

Geen doelen formuleren

Een voornemen is een wens, een intentie, dingen die we zouden willen. Dat geeft misschien een fijn algemeen beeld, maar het is niet concreet en het is niet activerend. Het is daarom belangrijk om deze voornemens om te zetten naar doelen. Een voornemen als ‘ik wil meer bewegen’ is natuurlijk heel breed. Maak het concreet. Is jouw doel om je fitter te voelen? Is jouw doel om een marathon te kunnen lopen? Wees specifiek met wat je formuleert en wat je wilt bereiken. Om doelen te kunnen formuleren, kan je gebruik maken van de SMART-methode: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden. Beschrijf je doel in een paar woorden en maak het zo concreet mogelijk. Verder is het belangrijk dat je weet wanneer je je doel hebt bereikt. Hoe ga je het meetbaar maken? Is er een frequentie voor je doel die te volgen is? Zorg er ook voor dat je doel haalbaar is. Als je 5 keer in de week wilt sporten, maar je hebt maar 4 momenten vrij, dan wordt het lastig om je doel te behalen. Je doel moet ook realistisch zijn. Het moet je wel een beetje uitdagen, maar niet onbereikbaar zijn. Als laatste kan je ook een tijd koppelen aan je doel om te zien of je hebt waargemaakt wat je je voorgenomen had voor een bepaalde datum of periode. Een SMART doel kan als volgt eruit zien: Ik wil 1 boek per maand lezen om mijn kennis over gezondheid te verbeteren. Ik zal daarvoor dagelijks minimaal een half uur lezen.

Te veel willen in een keer

Vaak willen we in één keer van alles in ons leven veranderen. Je voelt de adrenaline en enthousiasme door je lichaam wanneer je nadenkt over alle veranderingen in je leven. Je hebt het gevoel alsof je aan een nieuwe reis begint waar alles mogelijk is. Opnieuw starten en alles anders doen zal je eindelijk gelukkig maken. Je ziet jezelf al 3 keer in de week sporten, elke ochtend een half uur mediteren en hele zaterdagen besteden aan je hobby. Het is een hoop die gedoemd is om te mislukken. Ons brein werkt namelijk helaas niet zo. Onze hersenen functioneren het beste als onze aandacht op één punt gericht is. Als we onze energie gaan verdelen over alle punten die we willen veranderen, zal het lastiger zijn om het vol te houden. We verliezen hierdoor de focus die nodig is om iets te veranderen. Dat werkt dus juist averechts! Effectiever is het om met één ding te starten en daarmee consequent aan de slag te gaan. Gun jezelf tijd en ruimte om aan één punt per keer te werken. Doe dit met volle aandacht zodat je het echt kunt integreren in je leefstijl.

De paadjes in ons brein

Verandering is een uitdaging. Ons brein kiest namelijk de weg van de minste weerstand, en dat is door blijven gaan met het oude gedrag. Zo heb je het al jaren gedaan, misschien al duizend keer herhaald. Door iets telkens te herhalen, wordt het een ingesleten hersenpad. Je hoeft niet meer erover na te denken en voert een bepaald gedrag vanzelf uit. Je gaat overheen alsof het een snelweg is. Maar als je nou iets nieuws wil doen, iets wilt veranderen, neem je als het ware een andere afslag in plaats van de snelweg. Het is een ongebruikt paadje, veel moeilijker toegankelijk voor je, omdat je ze niet veel gebruikt. Net zoals bospaadjes. Hoewel we dus gezonder willen leven, weet ons brein nog niet hoe we dat moeten doen. De gewenste veranderingen (bospaadjes) zijn nog geen onderdeel van ons leven, ze maken geen deel uit van onze dagelijkse en zelfs wekelijkse routines (breinsnelwegen). Om te zorgen dat we toch veranderingen aan kunnen brengen in ons leven, is het belangrijk om in plaats van voornemens (wensen), gewoontes (routines) te maken. Laten we kijken naar wat gewoontes zijn en waarom het implementeren van gewoontes wèl werkt om je leefstijl te veranderen.

Gewoontes

Gewoontes zijn handelingen die we automatisch doen, zonder daarbij na te denken. Het grootste gedeelte van onze dag bestaat uit routines en gewoontes. Je staat op, gaat tanden poetsen, aankleden, ontbijten en dan naar werk of school. Het is zelfs gebleken dat 43% van de handelingen die we op een dag verrichten, handelingen zijn die we elke dag uitvoeren en bijna altijd in dezelfde context. [5] Het voordeel van deze automatische handelingen is dat onze dag efficiënter wordt. Door onze gewoontes hoeven we minder na te denken over elke keuze. Hierdoor besparen we energie, die we kunnen gebruiken om over andere dingen na te denken die mogelijk meer aandacht en concentratie van ons vergen. Hoe het allemaal werkt in onze hersenen? Daar gaan we graag in een volgende blog verder op in. We gaan naar het mechanisme van gewoontes kijken, zodat we dit in ons voordeel kunnen gebruiken!

Op weg naar een gezonde(re) leefstijl

Welke voornemens heb jij dit jaar genoteerd? Hoeveel kans van slagen denk je dat deze voornemens hebben dit jaar? Ben jij er klaar voor om je voornemens in gewoontes te veranderen? Ben jij er klaar voor om meer houvast te hebben over gewoontes en hoe je die in je leven kan implementeren? We helpen je graag verder naar een gezonde leefstijl.

Als eerste stap nodig ik je graag uit om te achterhalen waarom je iets wilt veranderen in je leven. Het waarom zal je de intrinsieke motivatie en sturing geven die je nodig hebt om gewoontes vol te houden.

En wil je aan de slag met een strategisch stappenplan met bewezen effectieve methodes, om deze keer - en alle volgende keren - je gewenste veranderingen te laten slagen? Dan is onze online cursus Creature of Habits wat voor jou, dé training waarmee je effectief en duurzaam gewoontes leert implementeren in je leefstijl. 

Gezonde groeten,

Rebeca Puscasu

Bronnen:
[1] Radar. (2023, 2 januari). Dit zijn de meest voorkomende goede voornemens voor 2023 - met tips om het vol te houden! Radar - het consumentenprogramma van AVROTROS. 
[2] Norcross & Vangarelli. The resolution solution: longitudinal examination of New Year's change attempts. Journal of Substance Abuse, 1988.
[3] Jeff Haden. A study of 800 million activities predicts most New Year's Resolutions will be abandoned on January 19: How to create new habits that actually stick. Inc.com, 03-01-2023.
[4] Simon Sinek. Start With Why. 
[5] Wood et al. Habits in everyday life: Thought, emotion, and action. Journal of Personality and Social Psychology, 2002.