Last van histamine intolerantie?

Heb je last van verschillende klachten zonder dat er een duidelijk aanwijsbare oorzaak voor lijkt te zijn? Misschien heb je last van een histamine-intolerantie.

De rol van histamine in ons lichaam

Histamine is een stof die van nature voorkomt en die verscheidene functies heeft in ons lichaam. Histamine speelt een belangrijke rol in ons immuunsysteem, het helpt bij de aanmaak van maagzuur, het reguleren van ons slaapritme en een goede wondgenezing, en als neurotransmitter zorgt het voor een goede prikkeloverdracht in de hersenen. In een gezonde situatie is het lichaam prima in staat om de hoeveelheid histamine onder controle te houden. Maar het kan voorkomen dat het lichaam door bijvoorbeeld lever- of darmproblemen een teveel aan histamine niet goed kan reguleren, waardoor vervelende klachten kunnen ontstaan.

Welke symptomen passen bij histamine-intolerantie?

Een teveel aan histamine kan voor veel verschillende klachten zorgen. Vaak heb je een combinatie van klachten die je niet direct met elkaar kan rijmen, maar die allemaal te maken kunnen hebben met histamine. Herken je je in (één van) deze symptomen?

• Hoofdpijn
• Hartkloppingen
• Vermoeidheid
• Slaapproblemen
• Duizeligheid
• Brandend maagzuur
• Misselijkheid of braken
• Warmte en blozen
• Huidklachten zoals jeuk, roodheid, acne, eczeem, galbulten, rosacea of netelroos
• Luchtwegproblemen zoals loopneus, hoesten, niezen, benauwdheid en astmatische klachten
• Darmklachten zoals buikpijn, diarree en verteringsproblemen
• Onrust, angst of depressieve gevoelens
• Rusteloze benen
• Spierkrampen

Een overmaat aan histamine

Er kan sprake zijn van een histamine-intolerantie. Dit is géén allergie tegen de lichaamseigen stof, maar eerder lijden aan een overmaat die ontstaat door een te hoge aanvoer of onvoldoende afbraak. Je kunt het zien als een emmertje dat overloopt.

Een overmaat kan ontstaan door een overproductie van histamine in het lichaam of door een hoge inname van voedingsmiddelen die van nature histamine bevatten.

Histamine speelt een belangrijke rol in immuunreacties waarbij mestcellen betrokken zijn. Wanneer deze cellen in aanraking komen met een indringer laten zij histamine vrij om de bloedvatdoorlaatbaarheid te vergroten. Dit is onderdeel van een ontstekingsreactie. Verhoogde histamineproductie wordt daarom veel gezien bij ontstekingsreacties in het lichaam zoals allergie, bacteriële overgroei of dysbiose in de darmen, ontstekingsziekten van de darm of langdurig gebruik van ontstekingsremmers. Ook stress kan zorgen voor de vrijlating van histamine, doordat stress ontsteking in het lichaam verhoogt.

Voedingsmiddelen die histamine bevatten zijn onder andere vis (haring, makreel, tonijn), vlees (worsten, lamsvlees, wildvlees), kazen (oude kaas, schimmelkaas), zuivel (yoghurt, kwark), groenten (paprika, tomaat, zuurkool, avocado), gedroogd fruit (rozijnen, dadels, vijgen), kruiden en specerijen (kaneel, munt, gember), gefermenteerde producten (kimchi, kombucha) en ingeblikt voedsel. Ook bestaan er zogenaamde histamine-vrijmakers in noten, zaden, groente, fruit, E-nummers, chocolade en wijn. Daarnaast remmen alcohol, koffie en energydrinks de werking van het enzym DAO.

Het enzym diamine oxidase (DAO) draagt bij aan een goede vertering door histamine uit voeding af te breken. Een tekort aan dit enzym zorgt er dus voor dat het lichaam histamine onvoldoende kan afbreken, waardoor er een overmaat kan ontstaan. Ook kan histamine ophopen in het lichaam door het gebruik van bepaalde medicijnen, zoals antibiotica.

Hoe weet je of je een histamine-intolerantie hebt?

Op het moment dat je één of meerdere van bovenstaande klachten ervaart, kan er sprake zijn van een histamine-intolerantie. Dit houdt dus in dat je een overlopend emmertje van een lichaamseigen stof hebt, die je lichaam op dat moment onvoldoende kan reguleren. Het histaminegehalte in je lichaam is betrouwbaar te meten met een ontlastingsonderzoek die je zelf thuis kunt uitvoeren. Het is hierbij wel belangrijk om voorafgaand aan de test te stoppen met histamineremmende medicatie (zoals cetirizine) en juist de histaminereactie uit te lokken met bijvoorbeeld wijn, chocolade, noten en blauwaderkaas. Misschien is dit wel de prettigste medische test ooit! Geniet van een lekker borrelavondje, en de volgende dag kan je je ontlasting opsturen naar het laboratorium.

De behandeling van histamine-intolerantie

Een belangrijk speerpunt van mijn geneeskundige visie is om niet slechts symptoombestrijding te doen, maar vooral om het probleem bij de bron aan te pakken. De oorzaak vinden en de kraan dichtdraaien dus.

Dit betekent dat de eerste stap in de behandeling van een histamine-intolerantie is om de aanvoer en vrijlating van histamine te beperken, zodat het emmertje niet verder gevuld wordt. Dit kan je doen door middel van een histamine-arm dieet. Hierbij eet je tenminste 4 weken zo min mogelijk (en het liefst geen) voedingsmiddelen die histamine bevatten of histamine vrijmaken. Hiermee geef je het lichaam de tijd om histamine af te breken en te herstellen van de histamine-overload. Het kan nogal een uitdaging zijn om een histamine-arm dieet op een effectieve manier uit te voeren. Daarom is mijn aanbeveling om dit onder begeleiding van een gespecialiseerde diëtist te doen. Dit kan al heel laagdrempelig via het uitgebreide Histamine Tolerantie Plan van natuurdiëtiste Chantal Verwest van Praktijk Basis. In deze online workshop krijg je een helder stappenplan met exact wat je wel en niet wilt eten gedurende je tijdelijke dieet, en hoe je vervolgens voedingsmiddelen weer kunt herintroduceren. Daarnaast ontvang je ook duidelijke uitleg over de werking van histamine, de invloed van leefstijl en leefomgeving, en suppletie-advies.

Daarnaast wil je factoren die histamine beïnvloeden aanpakken. Vermijd of beperk medicijnen die de histamineproductie in je lichaam verhogen, zoals paracetamol, NSAIDs, bepaalde soorten antibiotica en oestrogenen zoals de anticonceptiepil. Verlaag het ontstekingsgehalte in je lichaam door gezond te eten, veel te bewegen, geen middelen te gebruiken, en stress te verlagen. Wees je bewust van je (onbewuste) stress-niveau en ga actief aan de slag met stressvermindering, bijvoorbeeld door middel van ademhalingsoefeningen, in de natuur zijn en prioriteiten stellen. Ook kan een darmonderzoek een disbalans in het microbioom of een leaky gut opsporen, zodat je daar een passende behandeling voor kunt ontvangen. Als laatste kan je de afbraak van histamine bevorderen door het DAO enzym aan te vullen met een supplement. Ik adviseer om dit alleen te doen onder begeleiding van een arts of diëtist gespecialiseerd in histamine-problematiek.

Het Histamine Intolerantie Plan

Mijn gewaardeerde collega Chantal Verwest heeft vanuit haar gespecialiseerde kennis in combinatie met een integrale blik een compleet stappenplan ontwikkeld om van je histamine-klachten af te komen: het Histamine Intolerantie Plan. Ontdek welk histamine-type jij bent, leer welke oplossingen er zijn voor de verschillende oorzaken van histamine-intolerantie, en krijg een gepersonaliseerd 3-fasen voedingsplan in combinatie met aanvullende leefstijladviezen. De video's, werkboeken, voedingslijsten, invulschema's en recepten helpen jou om je klachten aan te pakken en weer grip te krijgen op je gezondheid.

Een integrale aanpak van histamine problematiek

Histamine-intolerantie is een onderbelicht probleem, waar helaas veel zorgverleners nog geen weet van hebben. Ik werk daarom samen met natuurdiëtiste Chantal Verwest van Praktijk Basis om mensen die klachten hebben passend bij een histamine-intolerantie te begeleiden. Zodoende ben ik ambassadeur van het Histamine Intolerantie Plan, waarmee je zelf al op een betrouwbare en effectieve manier aan de slag kunt met het aanpakken van histamine-intolerantie. Daarnaast kun je ook een consult boeken met één van de diëtistes van Praktijk Basis om persoonlijke begeleiding te krijgen in dit proces. Het omgaan met een overlopend emmertje histamine kan een uitdaging zijn, maar gelukkig kan je met een tijdelijk dieet en aanpassingen in de leefstijl veel doen om klachtenvrij te worden!

Histamine klachten? Pak ze aan met het Histamine Tolerantie Plan. 

Meer weten over histamine?

Luister ook eens de podcastaflevering die ik samen met Chantal Verwest opnam over histamine intolerantie. In deze aflevering legt ze heel duidelijk uit wat histamine doet, hoe het voor klachten kan zorgen en hoe je de hoeveelheid histamine kan verlagen in je lichaam.

Heb je vragen over histamine en histamine-gerelateerde problematiek? Stel ze hieronder of stuur Chantal een privé berichtje op Instagram!